De kwartaalcijfers van Philips vielen bij beleggers in de smaak. Het aandeel steeg dinsdag met ruim 10 procent na beter dan verwachte winstgevendheid in het tweede kwartaal.

Vooral de hogere margedoelstelling voor 2025 zal daar debet aan zijn geweest. Philips verhoogt de bandbreedte voor de aangepaste EBITA-marge met 50 basispunten, naar 11,3 à 11,8 procent. In het eerste kwartaal was CEO Roy Jakobs, achteraf bezien, aan de voorzichtige kant. Zijn zorgen over de handelstarieven van Trump blijken vooralsnog overtrokken.

Toch gaat achter die opluchting ook een hardnekkig probleem schuil. Precies in het hart van het bedrijf. Diagnosis & Treatment (D&T), goed voor bijna de helft van de omzet, remt de groei van de groep. Een analyse van een moeizaam draaiend onderdeel.

Zwakke groei  
In het tweede kwartaal daalde de organische omzet (zonder overnames en desinvesteringen mee te rekenen) van D&T met 1 procent tot 2,1 miljard euro. In dezelfde periode een jaar eerder was er juist nog een omzetgroei op eigen kracht van vier procent. Het is inmiddels het vierde opeenvolgende kwartaal dat deze kernactiviteit terrein moet prijsgeven. 

De trend is onmiskenbaar. En dat bij een divisie die diagnostische apparatuur maakt waarmee artsen ziekten opsporen en behandelen. Denk aan echografiesystemen voor hart- en vaatonderzoek, CT-scanners (röntgenstraling) en MRI-scanners (radiogolven), allemaal onmisbaar in de moderne ziekenhuiszorg.  

Philips wijt de tegenvallende groei deels aan terughoudende investeringen. Wereldwijd stellen ziekenhuizen grote aankopen uit. Lange verkoopcycli, strikte budgetten en hoge rentes maken het lastig om zelfs de meest geavanceerde systemen snel verkocht te krijgen.

Grootste Philips-onderdeel (Diagnosis & Treatment) blijft krimpen ondanks innovatie-inspanningen

Bron: kwartaalrapportages Philips. Bewerking VEB.  

China blijft pijn doen
Philips wijst in zijn kwartaalrapport vooral naar China als verklaring voor de krimp. Daar daalde de omzet van D&T opnieuw. De terugval houdt al langer aan en heeft veel te maken met een streng anti-corruptieprogramma dat de Chinese overheid op poten heeft gezet. Lokale ziekenhuizen hebben te maken met langere goedkeuringsprocessen als gevolg van een strenger complianceregime. Jakobs toonde zich “voorzichtig optimistisch” over het herstel van China in de rest van het jaar. 

Andere opkomende markten lieten wel groei zien, maar die woog niet op tegen het verlies in China. Ook in volwassen markten, zoals Europa en de VS, bleef het stil.  

De krimp raakt vooral de kernsegmenten van D&T. De divisie voor MRI- en CT-scanners (Precision Diagnosis) leverde omzet in, net als de echografietak. Alleen Image Guided Therapy – systemen die artsen helpen navigeren tijdens operaties – liet enige groei zien.  

Het blijft opvallend dat het Duitse Siemens Healthineers in zijn eerste halfjaar (loopt van oktober tot en met maart) wél een autonome omzetgroei in vergelijkbare activiteiten kon presenteren van circa acht procent. Net als de andere concurrent GE Healthcare komt ook Siemens Healthineers later deze week met kwartaalcijfers.  

Winstimpuls
Niet alle ontwikkelingen bij D&T waren teleurstellend. De operationele marge steeg van 12,2 procent in het tweede kwartaal van 2024 naar 13,5 procent dit jaar. Die verbetering kwam volgens Philips vooral door kostenbesparingen en een gunstiger productmix: er werden relatief meer duurdere systemen verkocht.

Tegelijk plaatst de winstgevendheid ook iets anders in perspectief. D&T is structureel minder winstgevend dan andere onderdelen van het concern. Philips verdient bijvoorbeeld meer op een elektrische tandenborstel dan op een hersenscanner. De consumentendivisie Personal Health, bekend van mondverzorging en scheerapparaten draaide een marge van boven de 15 procent.

Philips verdient meer aan consumenten dan aan ziekenhuizen  

Bron: kwartaalrapportages Philips. Bewerking VEB. 

Kostenpost innovatie
Dat verschil is niet verrassend. Medische scanners vragen om stevige investeringen in onderzoek en ontwikkeling (R&D), certificering, servicecontracten en verkoopondersteuning. De apparaten zijn complex. Vergelijk dat met een scheerapparaat dat in grote volumes van de plank gaat, met kortere ontwikkeltrajecten en hogere marges.

D&T slokt dan ook het grootste deel van de ontwikkelbudgetten op. Ieder jaar gaat ruim 10 procent van de omzet naar onderzoek en ontwikkeling.  

Philips bracht de laatste jaren meerdere veelbelovende producten op de markt, zoals een spectrale CT-scanner en een heliumvrije MRI. Toch vertaalt die innovatiekracht zich nog niet in zichtbare omzetgroei. 

Volgens Jakobs en de nieuwe financiële directeur Charlotte Hanneman komt inmiddels meer dan de helft van de D&T-omzet uit producten die minder dan drie jaar geleden op de markt gelanceerd zijn. Dat wijst enerzijds op vernieuwing, maar ook op vervanging. Nieuwe producten lijken vooral de plek in te nemen van oudere apparatuur, waardoor de omzet per saldo nauwelijks vooruitkomt.

Lagere waardering
GE Healthcare en vooral Siemens Healthineers slagen er wél in om structureel hogere marges te draaien. Hun grotere schaal levert voordeel op in productie en distributie. Bovendien lijken ze verder in software en digitale diensten, die hogere marges kennen dan losse hardware. Philips verkoopt in D&T nog vooral stand-alone systemen, zonder terugkerende inkomsten.

Nieuwe verdienmodellen moeten daar verandering in brengen, maar Philips heeft een aardige achterstand in te lopen.  

Dat verschil vertaalt zich op de beurs in de waardering. Philips noteert op circa tien keer het bedrijfsresultaat voor afschrijvingen, rente en belastingen (ebitda), fors lager dan GE (13) en Siemens (15,7). Die korting zegt meer dan alleen iets over de omzetdip: beleggers twijfelen of Philips financieel nog kan aanhaken bij zijn twee aartsrivalen.

Philips handelt tegen een fors lagere waardering dan de twee aartsrivalen

Bron: Bloomberg

Herstel  
Hoewel er nog geen schikking met beleggers is bereikt over de verwijtbare koersschade door de apneu-affaire, lijkt de markt ervan uit te gaan dat de overige aspecten ervan grotendeels zijn afgerond. De schikking met patiënten, het inmiddels bijna afgelopen terugroepprogramma en de hogere outlook voor dit jaar geven vertrouwen. Maar zolang D&T geen overtuigende groei én marges laat zien, blijft Philips met een korting verhandeld worden.

In dat licht valt vooral de ordergroei van 6 procent positief op. Die werd grotendeels gedreven door “dubbelcijferige” instroom bij D&T. Het lijkt erop dat ziekenhuizen de nieuwe innovaties eindelijk beginnen te bestellen. Dat voedt de hoop op herstel.